原道
作者:沈约 朝代:南北朝诗人
- 原道原文:
- 絮影苹香,春在无人处
剧辛乐毅感恩分,输肝剖胆效英才
寻寻觅觅,冷冷清清,凄凄惨惨戚戚
夫所谓先王之教者,何也?博爱之谓仁,行而宜之之谓义。由是而之焉之谓道。足乎己无待于外之谓德。其文:《诗》、《书》、《易》、《春秋》;其法:礼、乐、刑、政;其民:士、农、工、贾;其位:君臣、父子、师友、宾主、昆弟、夫妇;其服:麻、丝;其居:宫、室;其食:粟米、果蔬、鱼肉。其为道易明,而其为教易行也。是故以之为己,则顺而祥;以之为人,则爱而公;以之为心,则和而平;以之为天下国家,无所处而不当。是故生则得其情,死则尽其常。效焉而天神假,庙焉而人鬼飨。曰:“斯道也,何道也?”曰:“斯吾所谓道也,非向所谓老与佛之道也。尧以是传之舜,舜以是传之禹,禹以是传之汤,汤以是传之文、武、周公,文、武、周公传之孔子,孔子传之孟轲,轲之死,不得其传焉。荀与扬也,择焉而不精,语焉而不详。由周公而上,上而为君,故其事行。由周公而下,下而为臣,故其说长。然则如之何而可也?曰:“不塞不流,不止不行。人其人,火其书,庐其居。明先王之道以道之,鳏寡孤独废疾者有养也。其亦庶乎其可也!”
南浦春来绿一川,石桥朱塔两依然
朱颜那有年年好,逞艳游、赢取如今
古之时,人之害多矣。有圣人者立,然后教之以相生相养之道。为之君,为之师。驱其虫蛇禽兽,而处之中土。寒然后为之衣,饥然后为之食。木处而颠,土处而病也,然后为之宫室。为之工以赡其器用,为之贾以通其有无,为之医药以济其夭死,为之葬埋祭祀以长其恩爱,为之礼以次其先后,为之乐以宣其湮郁,为之政以率其怠倦,为之刑以锄其强梗。相欺也,为之符、玺、斗斛、权衡以信之。相夺也,为之城郭甲兵以守之。害至而为之备,患生而为之防。今其言曰:“圣人不死,大盗不止。剖斗折衡,而民不争。”呜呼!其亦不思而已矣。如古之无圣人,人之类灭久矣。何也?无羽毛鳞介以居寒热也,无爪牙以争食也。
惟有年时芳俦在,一例差池双剪
周道衰,孔子没,火于秦,黄老于汉,佛于晋、魏、梁、隋之间。其言道德仁义者,不入于杨,则归于墨;不入于老,则归于佛。入于彼,必出于此。入者主之,出者奴之;入者附之,出者污之。噫!后之人其欲闻仁义道德之说,孰从而听之?老者曰:“孔子,吾师之弟子也。”佛者曰:“孔子,吾师之弟子也。”为孔子者,习闻其说,乐其诞而自小也,亦曰“吾师亦尝师之”云尔。不惟举之于口,而又笔之于其书。噫!后之人虽欲闻仁义道德之说,其孰从而求之?
寒夜客来茶当酒,竹炉汤沸火初红
是故君者,出令者也;臣者,行君之令而致之民者也;民者,出粟米麻丝,作器皿,通货财,以事其上者也。君不出令,则失其所以为君;臣不行君之令而致之民,则失其所以为臣;民不出粟米麻丝,作器皿,通货财,以事其上,则诛。今其法曰,必弃而君臣,去而父子,禁而相生相养之道,以求其所谓清净寂灭者。呜呼!其亦幸而出于三代之后,不见黜于禹、汤、文、武、周公、孔子也。其亦不幸而不出于三代之前,不见正于禹、汤、文、武、周公、孔子也。
香炉瀑布遥相望,回崖沓嶂凌苍苍
海日生残夜,江春入旧年
中心愿,平虏保民安国
帝之与王,其号虽殊,其所以为圣一也。夏葛而冬裘,渴饮而饥食,其事虽殊,其所以为智一也。今其言曰:“曷不为太古之无事”?”是亦责冬之裘者曰:“曷不为葛之之易也?”责饥之食者曰:“曷不为饮之之易也?”传曰:“古之欲明明德于天下者,先治其国;欲治其国者,先齐其家;欲齐其家者,先修其身;欲修其身者,先正其心;欲正其心者,先诚其意。”然则古之所谓正心而诚意者,将以有为也。今也欲治其心而外天下国家,灭其天常,子焉而不父其父,臣焉而不君其君,民焉而不事其事。孔子之作《春秋》也,诸侯用夷礼则夷之,进于中国则中国之。经曰:“夷狄之有君,不如诸夏之亡。”《诗》曰:戎狄是膺,荆舒是惩”今也举夷狄之法,而加之先王之教之上,几何其不胥而为夷也?
博爱之谓仁,行而宜之之谓义,由是而之焉之谓道,足乎己而无待于外之谓德。仁与义为定名,道与德为虚位。故道有君子小人,而德有凶有吉。老子之小仁义,非毁之也,其见者小也。坐井而观天,曰天小者,非天小也。彼以煦煦为仁,孑孑为义,其小之也则宜。其所谓道,道其所道,非吾所谓道也。其所谓德,德其所德,非吾所谓德也。凡吾所谓道德云者,合仁与义言之也,天下之公言也。老子之所谓道德云者,去仁与义言之也,一人之私言也。
甚矣,人之好怪也,不求其端,不讯其末,惟怪之欲闻。古之为民者四,今之为民者六。古之教者处其一,今之教者处其三。农之家一,而食粟之家六。工之家一,而用器之家六。贾之家一,而资焉之家六。奈之何民不穷且盗也?
- 原道拼音解读:
- xù yǐng píng xiāng,chūn zài wú rén chù
jù xīn lè yì gǎn ēn fēn,shū gān pōu dǎn xiào yīng cái
xún xún mì mì,lěng lěng qīng qīng,qī qī cǎn cǎn qī qī
fū suǒ wèi xiān wáng zhī jiào zhě,hé yě?bó ài zhī wèi rén,xíng ér yí zhī zhī wèi yì。yóu shì ér zhī yān zhī wèi dào。zú hū jǐ wú dài yú wài zhī wèi dé。qí wén:《shī》、《shū》、《yì》、《chūn qiū》;qí fǎ:lǐ、lè、xíng、zhèng;qí mín:shì、nóng、gōng、jiǎ;qí wèi:jūn chén、fù zǐ、shī yǒu、bīn zhǔ、kūn dì、fū fù;qí fú:má、sī;qí jū:gōng、shì;qí shí:sù mǐ、guǒ shū、yú ròu。qí wèi dào yì míng,ér qí wèi jiào yì xíng yě。shì gù yǐ zhī wèi jǐ,zé shùn ér xiáng;yǐ zhī wéi rén,zé ài ér gōng;yǐ zhī wèi xīn,zé hé ér píng;yǐ zhī wèi tiān xià guó jiā,wú suǒ chǔ ér bù dàng。shì gù shēng zé dé qí qíng,sǐ zé jǐn qí cháng。xiào yān ér tiān shén jiǎ,miào yān ér rén guǐ xiǎng。yuē:“sī dào yě,hé dào yě?”yuē:“sī wú suǒ wèi dào yě,fēi xiàng suǒ wèi lǎo yǔ fú zhī dào yě。yáo yǐ shì chuán zhī shùn,shùn yǐ shì chuán zhī yǔ,yǔ yǐ shì chuán zhī tāng,tāng yǐ shì chuán zhī wén、wǔ、zhōu gōng,wén、wǔ、zhōu gōng chuán zhī kǒng zǐ,kǒng zǐ chuán zhī mèng kē,kē zhī sǐ,bù dé qí chuán yān。xún yǔ yáng yě,zé yān ér bù jīng,yǔ yān ér bù xiáng。yóu zhōu gōng ér shàng,shàng ér wèi jūn,gù qí shì xíng。yóu zhōu gōng ér xià,xià ér wèi chén,gù qí shuō zhǎng。rán zé rú zhī hé ér kě yě?yuē:“bù sāi bù liú,bù zhǐ bù xíng。rén qí rén,huǒ qí shū,lú qí jū。míng xiān wáng zhī dào yǐ dào zhī,guān guǎ gū dú fèi jí zhě yǒu yǎng yě。qí yì shù hū qí kě yě!”
nán pǔ chūn lái lǜ yī chuān,shí qiáo zhū tǎ liǎng yī rán
zhū yán nà yǒu nián nián hǎo,chěng yàn yóu、yíng qǔ rú jīn
gǔ zhī shí,rén zhī hài duō yǐ。yǒu shèng rén zhě lì,rán hòu jiào zhī yǐ xiāng shēng xiàng yǎng zhī dào。wèi zhī jūn,wèi zhī shī。qū qí chóng shé qín shòu,ér chù zhī zhōng tǔ。hán rán hòu wèi zhī yī,jī rán hòu wèi zhī shí。mù chù ér diān,tǔ chù ér bìng yě,rán hòu wèi zhī gōng shì。wèi zhī gōng yǐ shàn qí qì yòng,wèi zhī jiǎ yǐ tōng qí yǒu wú,wèi zhī yī yào yǐ jì qí yāo sǐ,wèi zhī zàng mái jì sì yǐ zhǎng qí ēn ài,wèi zhī lǐ yǐ cì qí xiān hòu,wèi zhī lè yǐ xuān qí yān yù,wèi zhī zhèng yǐ lǜ qí dài juàn,wèi zhī xíng yǐ chú qí qiáng gěng。xiāng qī yě,wèi zhī fú、xǐ、dòu hú、quán héng yǐ xìn zhī。xiāng duó yě,wèi zhī chéng guō jiǎ bīng yǐ shǒu zhī。hài zhì ér wèi zhī bèi,huàn shēng ér wèi zhī fáng。jīn qí yán yuē:“shèng rén bù sǐ,dà dào bù zhǐ。pōu dòu zhé héng,ér mín bù zhēng。”wū hū!qí yì bù sī ér yǐ yǐ。rú gǔ zhī wú shèng rén,rén zhī lèi miè jiǔ yǐ。hé yě?wú yǔ máo lín jiè yǐ jū hán rè yě,wú zhuǎ yá yǐ zhēng shí yě。
wéi yǒu nián shí fāng chóu zài,yī lì chā chí shuāng jiǎn
zhōu dào shuāi,kǒng zǐ méi,huǒ yú qín,huáng lǎo yú hàn,fú yú jìn、wèi、liáng、suí zhī jiān。qí yán dào dé rén yì zhě,bù rù yú yáng,zé guī yú mò;bù rù yú lǎo,zé guī yú fú。rù yú bǐ,bì chū yú cǐ。rù zhě zhǔ zhī,chū zhě nú zhī;rù zhě fù zhī,chū zhě wū zhī。yī!hòu zhī rén qí yù wén rén yì dào dé zhī shuō,shú cóng ér tīng zhī?lǎo zhě yuē:“kǒng zǐ,wú shī zhī dì zǐ yě。”fú zhě yuē:“kǒng zǐ,wú shī zhī dì zǐ yě。”wèi kǒng zǐ zhě,xí wén qí shuō,lè qí dàn ér zì xiǎo yě,yì yuē“wú shī yì cháng shī zhī”yún ěr。bù wéi jǔ zhī yú kǒu,ér yòu bǐ zhī yú qí shū。yī!hòu zhī rén suī yù wén rén yì dào dé zhī shuō,qí shú cóng ér qiú zhī?
hán yè kè lái chá dāng jiǔ,zhú lú tāng fèi huǒ chū hóng
shì gù jūn zhě,chū lìng zhě yě;chén zhě,xíng jūn zhī lìng ér zhì zhī mín zhě yě;mín zhě,chū sù mǐ má sī,zuò qì mǐn,tōng huò cái,yǐ shì qí shàng zhě yě。jūn bù chū lìng,zé shī qí suǒ yǐ wéi jūn;chén bù xíng jūn zhī lìng ér zhì zhī mín,zé shī qí suǒ yǐ wéi chén;mín bù chū sù mǐ má sī,zuò qì mǐn,tōng huò cái,yǐ shì qí shàng,zé zhū。jīn qí fǎ yuē,bì qì ér jūn chén,qù ér fù zǐ,jìn ér xiāng shēng xiàng yǎng zhī dào,yǐ qiú qí suǒ wèi qīng jìng jì miè zhě。wū hū!qí yì xìng ér chū yú sān dài zhī hòu,bú jiàn chù yú yǔ、tāng、wén、wǔ、zhōu gōng、kǒng zǐ yě。qí yì bù xìng ér bù chū yú sān dài zhī qián,bú jiàn zhèng yú yǔ、tāng、wén、wǔ、zhōu gōng、kǒng zǐ yě。
xiāng lú pù bù yáo xiāng wàng,huí yá dá zhàng líng cāng cāng
hǎi rì shēng cán yè,jiāng chūn rù jiù nián
zhōng xīn yuàn,píng lǔ bǎo mín ān guó
dì zhī yǔ wáng,qí hào suī shū,qí suǒ yǐ wéi shèng yī yě。xià gé ér dōng qiú,kě yǐn ér jī shí,qí shì suī shū,qí suǒ yǐ wéi zhì yī yě。jīn qí yán yuē:“hé bù wéi tài gǔ zhī wú shì”?”shì yì zé dōng zhī qiú zhě yuē:“hé bù wéi gé zhī zhī yì yě?”zé jī zhī shí zhě yuē:“hé bù wéi yǐn zhī zhī yì yě?”chuán yuē:“gǔ zhī yù míng míng dé yú tiān xià zhě,xiān zhì qí guó;yù zhì qí guó zhě,xiān qí qí jiā;yù qí qí jiā zhě,xiān xiū qí shēn;yù xiū qí shēn zhě,xiān zhèng qí xīn;yù zhèng qí xīn zhě,xiān chéng qí yì。”rán zé gǔ zhī suǒ wèi zhèng xīn ér chéng yì zhě,jiāng yǐ yǒu wéi yě。jīn yě yù zhì qí xīn ér wài tiān xià guó jiā,miè qí tiān cháng,zi yān ér bù fù qí fù,chén yān ér bù jūn qí jūn,mín yān ér bù shì qí shì。kǒng zǐ zhī zuò《chūn qiū》yě,zhū hóu yòng yí lǐ zé yí zhī,jìn yú zhōng guó zé zhōng guó zhī。jīng yuē:“yí dí zhī yǒu jūn,bù rú zhū xià zhī wáng。”《shī》yuē:róng dí shì yīng,jīng shū shì chéng”jīn yě jǔ yí dí zhī fǎ,ér jiā zhī xiān wáng zhī jiào zhī shàng,jǐ hé qí bù xū ér wèi yí yě?
bó ài zhī wèi rén,xíng ér yí zhī zhī wèi yì,yóu shì ér zhī yān zhī wèi dào,zú hū jǐ ér wú dài yú wài zhī wèi dé。rén yǔ yì wèi dìng míng,dào yǔ dé wèi xū wèi。gù dào yǒu jūn zǐ xiǎo rén,ér dé yǒu xiōng yǒu jí。lǎo zi zhī xiǎo rén yì,fēi huǐ zhī yě,qí jiàn zhě xiǎo yě。zuò jǐng ér guān tiān,yuē tiān xiǎo zhě,fēi tiān xiǎo yě。bǐ yǐ xù xù wèi rén,jié jié wéi yì,qí xiǎo zhī yě zé yí。qí suǒ wèi dào,dào qí suǒ dào,fēi wú suǒ wèi dào yě。qí suǒ wèi dé,dé qí suǒ dé,fēi wú suǒ wèi dé yě。fán wú suǒ wèi dào dé yún zhě,hé rén yǔ yì yán zhī yě,tiān xià zhī gōng yán yě。lǎo zi zhī suǒ wèi dào dé yún zhě,qù rén yǔ yì yán zhī yě,yī rén zhī sī yán yě。
shén yǐ,rén zhī hǎo guài yě,bù qiú qí duān,bù xùn qí mò,wéi guài zhī yù wén。gǔ zhī wèi mín zhě sì,jīn zhī wèi mín zhě liù。gǔ zhī jiào zhě chù qí yī,jīn zhī jiào zhě chù qí sān。nóng zhī jiā yī,ér shí sù zhī jiā liù。gōng zhī jiā yī,ér yòng qì zhī jiā liù。jiǎ zhī jiā yī,ér zī yān zhī jiā liù。nài zhī hé mín bù qióng qiě dào yě?
※提示:拼音为程序生成,因此多音字的拼音可能不准确。
相关翻译
- 《疏影》集中描绘梅花清幽孤傲的形象,寄托作者对青春、对美好事物的怜爱之情。《疏影》一篇,笔法极为奇特,连续铺排五个典故,用五位女性人物来比喻映衬梅花,从而把梅花人格化、性格化,比起
严教子女 唐宣宗是一个提倡节俭的皇帝,对于子女的要求更是严格,几乎到了不尽人情的程度。 他的大女儿万寿公主,下嫁给起居郎郑颢,按常例要用银箔饰车,从宣宗开始,改为铜饰。公主出嫁
第二年,皇上要向胡人夸耀禽兽之多,秋天,命令右扶风征发百姓进入南山,西从褒斜,东到弘农,南达汉中,张开罗网置罘,捕捉熊熊豪猪虎豹犹获狐菟麋鹿,用槛车装载,运到长杨射熊馆。用网作围阵
毛茸茸的小黄鸟,栖息在那山坳中。道路漫长又遥远,我行道路多劳苦。让他吃饱又喝足,教他通情又达理。叫那随从的副车,让他做上拉他走。 毛茸茸的小黄鸟,栖息在那山角落。哪里是怕
废帝郁林王名叫昭业,字叫元尚,小字叫法身,是文惠太子的长子。高帝过去做相王,镇守东府,当时他五岁,在床前玩耍。高帝正让左右侍从给拔白头发,就问他说:“孩子你说我是谁?”回答说:“太
相关赏析
- 此词写闺情。新颖别致,不落俗套。一夜东风,原应罗愁织恨,而词中却说“枕边吹散愁多少”;“来是春初,去是春将老”往往引起人们叹春惜花,无限感伤,而词中偏说“只有归时好”。在即将结束羁
魏大统元年(535)春正月二日,太祖升任督中外诸军事、录尚书事、大行台,改封安定郡王。 太祖坚持不受郡王之封及录尚书事之职,魏帝答应,于是改封安定郡公。 东魏派将领司马子如侵犯
尉迟敬德,朔州善阳人。隋炀帝大业末年,在高阳参军讨伐暴乱兵众,以勇猛闻名,一直提升到朝散大夫。刘武周起兵,任用他为偏将,跟宋金刚一起向南进军,攻陷了晋州、浍州。尉迟敬德推进到夏县接
从表面看来,原文是说水瓶朴质有用,反而易招危害,酒壶昏昏沉沉,倒能自得其乐。读者如不能体会扬雄的本意所在,也会产生不良印象,因此,后来柳宗元又作了一篇,将扬雄的话反过来,从正面叙说
弃我而去的昨天已不可挽留,扰乱我心绪的今天使我极为烦忧。万里长风吹送南归的鸿雁,面对此景,正可以登上高楼开怀畅饮。你的文章就像汉代文学作品一般刚健清新。而我的诗风,也像谢朓那样
作者介绍
-
沈约
沈约(441-513)字休文,吴兴武康(今浙江省武康县)人。祖父沈林子在宋为征虏将军。父亲沈璞为淮南太守,元嘉末被诛。沈约年幼孤贫,好学习,博览群书。历仕宋、齐、梁三朝,官至尚书令,封建吕侯。沈约与谢朓、王融同时,是当时文坛上的主要人物。他和谢朓等人开创了「永明体」的新体诗歌,比较讲求声韵格律。他还提出「四声八病」之说,这对于后来格律诗的形成有重要的影响,也影响了诗歌的形式主义的倾向。他曾著有《四声谱》,今已不存。现存的著作有《宋书》和辑本《沈隐侯集》。